آیا به تأثیر مصرف کافئین بر شنوایی خود فکر کردهاید، بهویژه در ارتباط با کاهش شنوایی و وزوز گوش (صدای زنگ در گوش)؟ در مورد بیماری منییر چطور؟
این موضوع چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است و به نظر میرسد که مصرف کافئین در کل تأثیر چشمگیری بر سلامت شنوایی نداشته باشد.
کافئین چیست؟
کافئین یک محرک طبیعی است که در قهوه، چای و شکلات یافت میشود. همچنین، این ماده به نوشیدنیهای انرژیزا و برخی داروهای سرماخوردگی، آلرژی و مسکنهای بدون نسخه نیز اضافه میشود. کافئین سیستم عصبی مرکزی را تحریک کرده و باعث بهبود گردش خون و تمرکز میشود و به ما کمک میکند بعد از شبهای طولانی احساس خستگی نکنیم. در واقع، تحقیقات نشان میدهند که آنتیاکسیدانهای موجود در قهوه ممکن است خطر برخی سرطانها، از جمله سرطان کبد و سینه، را کاهش دهند. با این حال، مصرف بیش از حد کافئین با اثرات منفی بر سلامتی، از جمله فشار خون بالا، مشکلات قلبی و مقاومت به انسولین همراه است.
آیا کافئین بر کاهش شنوایی تأثیر دارد؟
جریان خون نقش مهمی در سلامت شنوایی دارد. از آنجا که کافئین میتواند جریان خون را محدود کرده و فشار خون را افزایش دهد، دانشمندان به این فکر کردهاند که آیا ارتباطی بین این دو وجود دارد.
بهطور کلی، به نظر نمیرسد که مصرف معمول کافئین (تا ۲ فنجان قهوه در روز) تأثیر قابل توجهی بر شنوایی در بلندمدت داشته باشد. یک مطالعه مشاهدهای بزرگ در کره هیچ ارتباطی را نشان نداد. در واقع، این مطالعه نشان داد که افرادی که قهوه مینوشند، نرخ کمتری از کاهش شنوایی نسبت به افرادی که قهوه نمینوشند، دارند. یک مطالعه در ایالات متحده نیز این نتیجه را تأیید کرد و به این نتیجه رسید که افزایش متابولیتهای کافئین در بدن با تغییرات آستانه شنوایی ارتباطی ندارد.
کافئین ممکن است کاهش شنوایی موقت پس از مواجهه با سر و صدای زیاد را تشدید کند
آیا تاکنون پس از حضور در یک محیط بسیار پر سر و صدا، احساس کردهاید شنواییتان بهطور موقت دچار تغییر یا خفه شده است؟ این وضعیت، که «کاهش آستانه شنوایی موقت» (TTS) نام دارد، نشانهای از خستگی و فشار بیش از حد بر سلولهای مویی ظریف در گوش داخلی است. معمولاً شنوایی در عرض چند روز، یا حتی زودتر، به حالت طبیعی بازمیگردد. بهتر است تا زمانی که شنواییتان بهبود نیافته است از مصرف مقدار زیاد کافئین خودداری کنید؛ چراکه یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که مصرف روزانه کافئین ممکن است مدت زمان بهبودی از TTS را طولانیتر کند. البته، این مطالعه بر روی گروه کوچکی از خوکچههای هندی انجام شده است و هنوز مشخص نیست که آیا کافئین همین اثر را بر انسانها نیز خواهد داشت یا خیر.
برخی از بیماران سرطانی نیز باید احتیاط کنند
بیماران سرطانی که داروی سیسپلاتین مصرف میکنند، باید در مصرف کافئین احتیاط کنند. کاهش شنوایی و وزوز گوش ناشی از دارو از عوارض جانبی رایج سیسپلاتین و سایر داروهای شیمیدرمانی مبتنی بر پلاتین، مانند کربوپلاتین یا اگزالیپلاتین، هستند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ بر روی موشهای آزمایشگاهی نشان داد که مصرف کافئین میتواند خطر کاهش شنوایی را بیشتر کند. نویسندگان مطالعه نتیجهگیری کردند که “این یافتهها به یک تداخل دارویی احتمالی بین کافئین و سیسپلاتین در ایجاد سمیت گوش اشاره دارد و پیشنهاد میکند که بیماران سرطانی که تحت درمان با رژیمهای شیمیدرمانی حاوی سیسپلاتین هستند، باید در مصرف کافئین احتیاط کنند.”
چه ارتباطی بین وزوز گوش و کافئین وجود دارد؟
برخی از بیماران وزوز گوش گزارش میدهند که با کاهش مصرف کافئین، علائم آنها بهبود یافته است. اگر شما هم این تغییر را مفید میبینید، پس حتماً مصرف آن را کاهش دهید. با این حال، باید توجه داشته باشید که تحقیقات تا کنون نشان ندادهاند که کاهش مصرف کافئین باعث کاهش وزوز گوش شود. در واقع، یک مطالعه بر روی زنان نشان داد که نرخ وزوز گوش در میان زنانی که مصرف قهوه زیادی داشتند، پایینتر بود.
این مشابه با یک مطالعه قبلی است که نشان داد “پرهیز از کافئین” درمان مؤثری برای وزوز گوش نیست. با این حال، اثرات احتمالی ترک کافئین میتواند ناراحتکننده باشد و مقابله با علائم وزوز گوش را دشوارتر کند.
بیماری منییر و کافئین
بیماران مبتلا به بیماری منییر گاهی توصیه میشوند که مصرف الکل، نمک و کافئین را کاهش دهند تا به کاهش علائم کمک کنند. از نظر تجربی، تغییرات رژیم غذایی میتواند برای برخی افراد، به ویژه رژیمهای کمنمک، بسیار مفید باشد. با این حال، شواهد کمی در این زمینه وجود دارد، بهویژه در مورد کافئین و الکل.
از نظر نظری، “مصرف کافئین و الکل میتواند منجر به تنگشدن رگهای خونی (تنگی عروق) شود و ممکن است باعث کاهش تأمین خون به گوش داخلی گردد که میتواند علائم بیماران را بدتر کند”، همانطور که نویسندگان یک بررسی شواهدی در مورد بیماری منییر و تغییرات رژیمی اشاره کردهاند. آنها افزودهاند: “بسیاری از پزشکان تغییرات رژیمی را به عنوان درمان اولیه توصیه میکنند چرا که این گزینه نسبتاً ساده و کمهزینه به نظر میرسد.”
اما به طرز ناراحتکنندهای، نویسندگان این بررسی هیچ مطالعه با کیفیت بالا در این زمینه نیافتهاند. “این مداخله به طور گستردهای به بیماران توصیه میشود بدون اینکه فواید اثباتشده یا درک واضحی از هرگونه خطرات بالقوه وجود داشته باشد. این موضوع ممکن است استفاده از گزینههای درمانی مؤثرتر را به تأخیر بیندازد و منجر به پیشرفت بیماری و رنج بیماران یا عوارض جانبی شود.”
نتیجهگیری
ارتباط بین کافئین و سلامت شنوایی به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفته است تا بدانیم کافئین چه تأثیر، اگر داشته باشد، بر کاهش شنوایی، وزوز گوش یا شرایط شنوایی مانند بیماری منییر دارد.
اگر قهوه، نوشابه یا نوشیدنیهای انرژیزا مینوشید و از نظر سلامت عمومی مشکلی ندارید، هیچ تحقیقاتی در زمینه شنوایی وجود ندارد که نشان دهد باید مصرف آنها را متوقف کنید. با این حال، اگر میخواهید ببینید کاهش مصرف کافئین به شما کمک میکند، حتماً امتحان کنید.