در حالی که علم پزشکی هنوز راهی برای درمان کاهش شنوایی حسی-عصبی ناشی از افزایش سن یا صدای بلند پیدا نکرده است، برخی از کاربران طب سوزنی، که یکی از اجزای اصلی طب سنتی چینی است، ادعا میکنند که این روش خاصیتهای ترمیمی برای هر دو مورد کاهش شنوایی و وزوز گوش دارد. با این حال، در علم پزشکی غربی شواهد کافی برای تأیید تأثیر این روش وجود ندارد.
طب سوزنی چیست؟
طبق گفتهی *آکادمی پزشکی طب سوزنی آمریکا*، طب سوزنی روشی است که با وارد کردن سوزنهای بسیار نازک و استفادهی دقیق از حرارت و پالسهای الکتریکی، به بهبود طبیعی و عملکرد بدن کمک میکند.
هنگامی که نقاط خاصی از بدن با سوزن تحریک میشوند، تصور میشود که سیستم عصبی را فعال میکند و مواد شیمیایی را به ماهیچهها، نخاع و مغز آزاد میکند. این مواد شیمیایی باعث ترشح مواد و هورمونهای دیگری میشوند که قابلیتهای طبیعی ترمیم بدن را تحریک میکنند. این توضیح آکادمی پزشکی طب سوزنی آمریکا (AAMA) است.
با این حال، تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است. مرکز ملی پزشکی مکمل و یکپارچهساز فدرال توضیح میدهد که «تأثیرات طب سوزنی بر مغز و بدن و چگونگی بهترین روش برای اندازهگیری آنها، هنوز بهطور کامل درک نشده است.»
آیا طب سوزنی میتواند به بهبود کاهش شنوایی کمک کند؟
از دهه ۱۹۴۰ گزارشهای مختلفی ادعا کردهاند که طب سوزنی میتواند ناشنوایی، کاهش شنوایی حسی-عصبی ناگهانی (SSHL) و وزوز گوش را درمان کند.
اما در بررسی شواهد بالینی، نتایج کمی پیچیدهتر به نظر میرسد.
نویسندگان یک مقالهی تحقیقی منتشر شده در فوریه ۲۰۱۵ در *مجله بینالمللی پزشکی بالینی و تجربی*، ۱۲ مطالعه را بررسی کردند تا «اثربخشی و ایمنی طب سوزنی در درمان کاهش شنوایی حسی-عصبی» را ارزیابی کنند. آنها به این نتیجه رسیدند که طب سوزنی میتواند به بهبود شنوایی در برخی بیماران با کاهش شنوایی حسی-عصبی کمک کند، بهویژه وقتی با دارو همراه باشد.
با این حال، به دلیل اندازه کوچک نمونه و کمبود داده در زمینه ایمنی، نویسندگان توصیه کردند که تحقیقات بیشتری صورت گیرد. همچنین باید توجه داشت که این مطالعات در چین انجام شدهاند، جایی که طب و درمانها متفاوت از ایالات متحده انجام میشود.
نکته مهم دیگر این است که درمان اغلب همراه با دارو یا داروهای گیاهی به کار رفته است، که تعیین اینکه چه چیزی مؤثر بوده – طب سوزنی، داروها، اثر دارونما، یا ترکیبی از آنها – را دشوار میسازد.
آیا طب سوزنی را برای کاهش شنوایی ناگهانی امتحان کنم؟
برخی از مطالعات در چین نیز به طب سوزنی برای درمان کاهش شنوایی ناگهانی یا ناشنوایی ناگهانی پرداختهاند. به عنوان مثال، در یک مطالعه در سال ۲۰۰۶، حدود دو سوم از ۶۳ شرکتکننده از اثرات درمانی گزارش دادند. محققان نتیجهگیری کردند که موارد خفیفتر احتمال بیشتری برای دستیابی به نتیجه مثبت دارند.
اما باز هم، این مطالعه محدودیتهای قابل توجهی دارد: اندازه مطالعه کوچک بوده و گروه کنترل برای مقایسه نتایج وجود نداشته است. این موضوع مهم است زیرا در برخی موارد، این نوع کاهش شنوایی بهطور خود به خود برطرف میشود، بنابراین نمیتوان گفت که طب سوزنی یا زمان خود درمانگر بوده است. (در صورت مواجهه با ناشنوایی ناگهانی، فوراً به پزشک مراجعه کنید.)
طب سوزنی برای وزوز گوش چطور؟
انجمن بریتانیایی وزوز گوش با بررسی تحقیقات مربوط به طب سوزنی برای وزوز گوش، نتیجهگیری کرد که «شواهدی مبنی بر مؤثر بودن این درمان وجود ندارد.»
با این حال، ممکن است بهطور غیرمستقیم به عنوان یک درمان برای اضطراب مؤثر باشد. چون استرس میتواند وزوز گوش را تشدید یا تحریک کند، یادگیری روشهای مقابله با استرس (و اضطراب) میتواند ابزار مهمی برای کاهش وزوز گوش باشد. به نقل از VeryWellMind.com، طب سوزنی بهطور مشخصی دارای اثر آرامشبخش است، هرچند دقیقاً مشخص نیست که چرا برای اضطراب مؤثر است.
همچنین باید توجه داشت که برای درد مزمن، طب سوزنی در آزمایشات بالینی اثبات شده و مزایایی فراتر از اثر دارونما دارد. درد میتواند استرس ایجاد کند و این نیز میتواند وزوز گوش را تحریک کند، بنابراین ممکن است برای بیماران وزوز گوش بهطور غیرمستقیم مؤثر باشد.
آیا طب سوزنی برای من مناسب است؟
اگرچه پزشکان طب سنتی چینی قرنهاست از طب سوزنی برای درمان کاهش شنوایی و ناشنوایی استفاده میکنند، اکثر متخصصان پزشکی توصیه میکنند که مطالعات بیشتری نیاز است.
بنابراین، مانند بسیاری از درمانهای جایگزین، پاسخ این است که «ممکن است کمک کند.» خطرات برای سلامتی شما کم است (در موارد نادر، ممکن است سوزنها باعث عفونت شوند). فقط به یاد داشته باشید که طب سوزنی میتواند هزینهبر باشد و معمولاً تحت پوشش بیمههای درمانی قرار نمیگیرد.
اگر احساس میکنید شنوایی شما به بهترین شکل نیست، با یک متخصص شنوایی معتبر مشورت کنید. در صورت تشخیص کاهش شنوایی، گزینههای درمانی را بررسی کنید و به پزشک خود درباره علاقه خود به درمانهای جایگزین اطلاع دهید.