تأثیر آلرژیها بر شنوایی و راههای مدیریت آن
آلرژیها، چه فصلی و چه دائمی، میتوانند تأثیرات قابلتوجهی بر سلامت گوش و شنوایی داشته باشند. این شرایط نهتنها باعث علائمی مانند عطسه و آبریزش بینی میشوند، بلکه میتوانند به مشکلات شنوایی مانند کاهش شنوایی انتقالی یا حتی علائم پیچیدهتر مانند وزوز گوش و سرگیجه منجر شوند. طبق گزارش انجمن شنوایی آمریکا (ASHA)، آلرژیها میتوانند با ایجاد انسداد در مسیر انتقال صدا یا تحریک التهاب در گوش، شنوایی را تحت تأثیر قرار دهند. در این راهنما، به بررسی چگونگی تأثیر آلرژیها بر شنوایی، تفاوت آن با کاهش شنوایی ناگهانی، و اقدامات لازم برای محافظت از شنوایی پرداختهایم.
Table of Contents
Toggleآلرژیها و کاهش شنوایی انتقالی
کاهش شنوایی انتقالی زمانی رخ میدهد که انتقال صدا از گوش خارجی یا میانی به گوش داخلی مسدود میشود. آلرژیها میتوانند این انسداد را از طریق چند مکانیسم ایجاد کنند:
تورم و التهاب در گوش خارجی: آلرژیها میتوانند باعث خارش، تورم، یا التهاب در کانال گوش شوند. به گفته کلینیک مایو، این التهاب میتواند کانال گوش را تنگ کرده و انتقال صدا را مختل کند، که منجر به کاهش شنوایی موقت میشود.
تجمع مایع در گوش میانی: آلرژیها میتوانند باعث تولید بیشازحد مخاط شوند که لوله استاش (لولهای که گوش میانی را به حلق متصل میکند) را مسدود میکند. این انسداد باعث تجمع مایع در گوش میانی شده و احساس پر بودن یا فشار در گوش ایجاد میکند. طبق Healthy Hearing، این مایع میتواند محیطی مناسب برای رشد باکتریها فراهم کند و خطر عفونت گوش (اوتیت مدیا) را افزایش دهد، که ممکن است کاهش شنوایی را تشدید کند.
تأثیر بر گوش داخلی: اگرچه گوش داخلی کمتر تحت تأثیر مستقیم آلرژیها قرار میگیرد، التهاب شدید یا عفونتهای ناشی از آلرژیها میتوانند علائمی مانند وزوز گوش (Tinnitus)، سرگیجه، یا احساس فشار ایجاد کنند. تحقیقات منتشرشده در The Hearing Review نشان میدهد که آلرژیها ممکن است بیماری منییر را در افراد مستعد تحریک کنند، که خطر کاهش شنوایی دائمی را افزایش میدهد.
این اثرات معمولاً موقتی هستند، اما اگر درمان نشوند، میتوانند به مشکلات جدیتر منجر شوند.
کاهش شنوایی ناگهانی (SSHL) در مقابل آلرژیها
کاهش شنوایی حسیعصبی ناگهانی (SSHL) یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که نباید با کاهش شنوایی ناشی از آلرژیها اشتباه گرفته شود. SSHL میتواند بهصورت ناگهانی یا طی چند روز رخ دهد و اغلب با علائمی مانند احساس پر بودن گوش، وزوز گوش، یا سرگیجه همراه است. به گفته کلینیک مایو، علل SSHL شامل موارد زیر است:
ضربه به سر
بیماریهای خودایمنی
عفونتهای ویروسی
مشکلات گردش خون
داروهای اتوتوکسیک (داروهایی که به گوش داخلی آسیب میرسانند)
اختلالات عصبی
برخلاف کاهش شنوایی ناشی از آلرژیها که معمولاً به دلیل انسداد فیزیکی است، SSHL به آسیب به عصب شنوایی یا سلولهای مویی گوش داخلی مربوط میشود. طبق ASHA، درمان زودهنگام (در چند روز اول) برای SSHL حیاتی است و ممکن است شامل تجویز کورتیکواستروئیدها یا سایر مداخلات پزشکی باشد. بنابراین، هرگونه تغییر ناگهانی در شنوایی را نباید به آلرژیها نسبت داد و باید فوراً توسط متخصص بررسی شود.
علائم هشدار و زمان مراجعه به پزشک
تشخیص تفاوت بین کاهش شنوایی ناشی از آلرژی و مشکلات جدیتر مانند SSHL میتواند چالشبرانگیز باشد. علائم رایج کاهش شنوایی مرتبط با آلرژی شامل موارد زیر است:
احساس پر بودن یا فشار در گوش
کاهش موقت شنوایی
خارش یا التهاب در کانال گوش
وزوز گوش یا سرگیجه (در موارد شدید)
اگر این علائم همراه با علائم آلرژی مانند عطسه، آبریزش بینی، یا خارش چشم باشند، احتمالاً به آلرژیها مربوط هستند. بااینحال، اگر کاهش شنوایی ناگهانی، یکطرفه، یا همراه با سرگیجه شدید باشد، ممکن است نشانه SSHL باشد. طبق Healthy Hearing، تأخیر در درمان میتواند اثرات منفی بر شنوایی را تشدید کند، بهویژه در موارد SSHL که درمان سریع میتواند شانس بهبود را افزایش دهد.
مدیریت آلرژیها برای محافظت از شنوایی
برای کاهش تأثیر آلرژیها بر شنوایی، اقدامات زیر توصیه میشود:
مدیریت آلرژیها: استفاده از آنتیهیستامینها، اسپریهای بینی کورتیکواستروئیدی، یا دکونژستانها (با تجویز پزشک) میتواند التهاب و تجمع مایع را کاهش دهد. کلینیک مایو توصیه میکند که این داروها تحت نظر پزشک مصرف شوند تا از عوارض جانبی مانند خشکی بیشازحد مخاط جلوگیری شود.
مراقبت از گوشها: از وارد کردن اشیاء مانند گوشپاککن به کانال گوش خودداری کنید، زیرا میتواند التهاب را تشدید کند یا موم گوش را فشرده کند.
مرطوبکننده هوا: استفاده از دستگاه مرطوبکننده در خانه میتواند از خشک شدن بیشازحد مجاری تنفسی و گوش جلوگیری کند، بهویژه در فصلهای آلرژی.
مشاوره با متخصص شنوایی: یک ادیولوژیست میتواند با انجام تستهای شنوایی (ادیومتری) نوع و شدت کاهش شنوایی را مشخص کند. در صورت تجمع مایع یا عفونت، ممکن است نیاز به مداخلات پزشکی یا ارجاع به متخصص گوش و حلق و بینی باشد.
پیشگیری و مراقبتهای بلندمدت
برای محافظت از شنوایی در برابر اثرات آلرژیها، پیشگیری کلیدی است:
اجتناب از محرکهای آلرژی: شناسایی و دوری از محرکهایی مانند گرده، گردوغبار، یا کپک میتواند شدت علائم را کاهش دهد.
بررسی منظم شنوایی: طبق توصیه ASHA، افرادی که به آلرژیهای مزمن مبتلا هستند، باید بهطور منظم شنوایی خود را ارزیابی کنند تا هرگونه تغییر زودهنگام شناسایی شود.
حفاظت در برابر عفونتها: شستشوی منظم دستها و اجتناب از تماس با افراد بیمار میتواند خطر عفونتهای گوش را کاهش دهد.
نتیجهگیری
آلرژیها میتوانند تأثیر قابلتوجهی بر شنوایی داشته باشند، از کاهش شنوایی انتقالی ناشی از تجمع مایع یا التهاب گرفته تا تحریک بیماریهای پیچیدهتر مانند منییر. بااینحال، این اثرات معمولاً موقتی هستند و با مدیریت صحیح قابلکنترلاند. در مقابل، کاهش شنوایی ناگهانی (SSHL) یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به توجه فوری دارد. با آگاهی از علائم، مدیریت آلرژیها، و مراجعه بهموقع به متخصص شنوایی، میتوانید از سلامت شنوایی خود محافظت کنید. اگر هرگونه تغییر در شنوایی خود احساس کردید، چه به دلیل آلرژیها و چه به دلایل دیگر، فوراً با یک متخصص شنوایی یا پزشک مشورت کنید تا از تشدید مشکلات جلوگیری شود.
منابع
American Speech-Language-Hearing Association (ASHA). (2023). “Hearing Loss and Allergies.” Available at: https://www.asha.org/public/hearing/Hearing-Loss-and-Allergies/
Mayo Clinic. (2024). “Sudden Hearing Loss: Symptoms & Causes.” Available at: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sudden-hearing-loss/symptoms-causes/syc-20352602
Healthy Hearing. (2022). “Can Allergies Cause Hearing Loss?” Available at: https://www.healthyhearing.com/report/53192-Can-allergies-cause-hearing-loss
The Hearing Review. (2021). “Allergies and Their Impact on Hearing Health.” Available at: https://www.hearingreview.com/hearing-loss/allergies-and-hearing-health