جراحی کاشت حلزون گوش یکی از رایجترین انواع جراحی برای اصلاح کمشنوایی است.
تقریباً ۴۸ میلیون آمریکایی از نوعی کمشنوایی رنج میبرند که بر ارتباطات، روابط، سلامت و حتی حرفه آنها تأثیر میگذارد. اگر شما دچار کمشنوایی هستید، ممکن است بپرسید آیا جراحیهایی وجود دارد که شنوایی از دست رفته شما را بازیابی کنند.
نکته: برای هر نوع جراحی مرتبط با گوش، باید به یک اوتولارینگولوژیست، پزشک متخصص در شرایط مرتبط با گوش، بینی و گلو مراجعه کنید.
جراحی برای کمشنوایی حسی-عصبی
در حال حاضر، هیچ جراحی نمیتواند آسیب به سلولهای مویی حسی در گوش داخلی که معمولاً در کمشنوایی ناشی از افزایش سن یا نویز رخ میدهد را ترمیم کند. این نوع کمشنوایی با نام **کمشنوایی حسی-عصبی** شناخته میشود. تنها گزینه موجود در حال حاضر **کاشت حلزون گوش** است که سلولهای مویی آسیبدیده را دور میزند و مستقیماً سیگنالهای صوتی را به عصب شنوایی ارسال میکند.
کاشت حلزون گوش
کاشت حلزون گوش برای چه کسانی است؟
این جراحی برای بزرگسالان و کودکانی مناسب است که دچار کمشنوایی شدید تا عمیق هستند و سمعکها برای آنها مؤثر نیستند. برخلاف سمعکهای سنتی که صدا را تقویت میکنند، کاشت حلزون بخش آسیبدیده سیستم شنوایی را دور میزند و مستقیماً عصب شنوایی را تحریک میکند.
اجزای اصلی کاشت حلزون گوش شامل:
1. **قسمت داخلی (ایمپلنت): یک دستگاه الکترونیکی کوچک که بهصورت جراحی زیر پوست پشت گوش قرار داده میشود. این ایمپلنت به الکترودهایی متصل است که درون حلزون گوش (کوکلئا) قرار میگیرند.
2. **قسمت خارجی: دستگاهی که شبیه به یک سمعک پشتگوشی (BTE) است و شامل میکروفون، پردازشگر گفتار و محفظه باتری است. میکروفون صدا را دریافت کرده و پردازشگر گفتار آن را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میکند. این سیگنالها از طریق پوست به ایمپلنت داخلی منتقل میشوند که سپس سیگنال را به الکترودهای داخل حلزون گوش ارسال میکند.
روند جراحی کاشت حلزون گوش
جراحی کاشت حلزون معمولاً به صورت سرپایی انجام میشود، پس از اینکه ارزیابیهای کامل از وضعیت سلامت فرد انجام شد. این ارزیابی شامل بررسی گوش و ساختار آن، سیستم شنوایی و یک معاینه فیزیکی کلی است. بیشتر جراحان، جراحی کاشت حلزون را تنها در صورتی انجام میدهند که بیمار سمعکها را امتحان کرده و نتیجهای نگرفته باشد. به دلیل ماهیت تهاجمی این جراحی، این روش برای بیمارانی با کمشنوایی شدید رزرو میشود.
سوال متداول:
من فردی مسن با کمشنوایی شدید هستم. آیا میتوانم کاشت حلزون گوش انجام دهم؟
بله، بسیاری از افراد مسن با کمشنوایی شدید میتوانند از کاشت حلزون گوش بهرهمند شوند، به شرط اینکه ارزیابیهای پزشکی نشان دهد که آنها کاندیدای مناسبی هستند.
جراحی برای کمشنوایی انتقالی
کمشنوایی انتقالی زمانی رخ میدهد که مانع یا آسیبی در گوش خارجی یا میانی وجود داشته باشد که از انتقال صدا به گوش داخلی جلوگیری میکند. این نوع کمشنوایی ممکن است موقتی یا دائمی باشد، بسته به علت آن. در برخی موارد، مداخلات پزشکی یا جراحی میتوانند شنوایی را بازیابی کنند.
سیستمهای شنوایی استخوانرسان (Bone-Anchored Hearing Systems)
در حالی که بسیاری از مردم با کاشت حلزون گوش آشنا هستند، **سیستمهای شنوایی استخوانرسان** کمتر شناخته شدهاند. این سیستمها شامل یک ایمپلنت هستند که بهصورت جراحی در استخوان پشت گوش قرار میگیرد و یک سمعک که محکم روی ایمپلنت قرار میگیرد. هنگامی که صدا شناسایی میشود، ارتعاشات از طریق استخوان به گوش داخلی منتقل میشود.
این سیستمها برای افرادی با **کمشنوایی انتقالی**، مانند کودکانی با بدشکلیهای گوش خارجی یا میانی، مناسب هستند. همچنین برای کودکانی یا بزرگسالانی با ناشنوایی یکطرفه نیز کاربرد دارند، به شرطی که یک گوش داخلی سالم داشته باشند.
لولههای فشار برابر (PE Tubes)
اگر فرزند یا نوه شما تاکنون دچار عفونت گوش شده باشد، میدانید که چقدر این شرایط دردناک است. بر اساس گزارش آکادمی آمریکایی گوش، حلق و بینی، هر کودکی تا سن پنج سالگی حداقل یک بار دچار عفونت گوش میشود. هرچند که این وضعیت معمولاً خودبهخود بهبود مییابد و آسیبی دائمی ایجاد نمیکند، برخی از کودکان به صورت مزمن به عفونت گوش دچار میشوند که میتواند منجر به **کمشنوایی بلندمدت**، عملکرد ضعیف در مدرسه و مشکلات گفتاری یا رفتاری شود.
در چنین مواردی، پزشک ممکن است جراحی برای قرار دادن **لولههای فشار برابر** (PE Tubes) را توصیه کند. این لولههای کوچک که به آنها **لولههای تیمپانوستومی** یا **لولههای تهویه** نیز گفته میشود، توسط یک جراح گوش، حلق و بینی از طریق پرده گوش قرار داده میشوند تا هوا به گوش میانی وارد شود. لولههای کوتاهمدت معمولاً در طول شش تا هجده ماه خودبهخود خارج میشوند، در حالی که لولههای بلندمدت مدت زمان بیشتری در جای خود باقی میمانند و ممکن است نیاز به خارج کردن توسط پزشک داشته باشند.
اگرچه کودکان خردسال بیشتر دریافتکنندگان این لولهها هستند، بزرگسالانی که از شرایط مشابه رنج میبرند نیز ممکن است از این جراحی بهرهمند شوند. علاوه بر درمان عفونتهای گوش مزمن، این جراحی ممکن است برای اصلاح مشکلات شنوایی مرتبط با پردههای گوش یا لولههای استاش تغییر شکل یافته، **سندرم داون** یا **شکاف کام** نیز توصیه شود.
استاپدکتومی (Stapedectomy)
افرادی که به **اتواسکلروز** مبتلا هستند، ممکن است از **استاپدکتومی** بهرهمند شوند. این جراحی شامل کاشت یک دستگاه پروتزی است که برای دور زدن سفت شدن غیرطبیعی بافت استخوانی در گوش میانی طراحی شده است.
همانطور که آترواسکلروز باعث سفت شدن شریانها میشود، **اتواسکلروز** نیز باعث سفت شدن غیرطبیعی بافت استخوانی در گوش میانی میشود. بر اساس گزارش موسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی (NIDCD)، این بیماری حدود سه میلیون آمریکایی را تحت تأثیر قرار میدهد و معمولاً زمانی رخ میدهد که استخوان **استاپس** (استخوان رکابی) در گوش میانی در جای خود گیر کند. در این حالت، استخوان قادر به ارتعاش نبوده و نمیتواند صدا را از طریق گوش منتقل کند، که منجر به کمشنوایی میشود.
انواع اتواسکلروز:
1. اتواسکلروز استاپدیال: در این نوع، اتواسکلروز به استخوان استاپس (که به رکاب نیز معروف است) گسترش مییابد و مانع از ارتعاش آن میشود. این وضعیت باعث کمشنوایی انتقالی میشود که اغلب میتوان آن را با **استاپدکتومی** جراحی اصلاح کرد.
2. اتواسکلروز کوکلئار: این نوع اتواسکلروز به کوکلئا (حلزون گوش) نفوذ کرده و به سلولهای مویی حسی یا مسیرهای عصبی که گوش داخلی را به مغز متصل میکنند، آسیب دائمی وارد میکند. به دلیل اینکه این نوع اتواسکلروز باعث **کمشنوایی حسی-عصبی** میشود، استاپدکتومی گزینه مناسبی برای درمان نیست.
3. اتواسکلروز ترکیبی: که ترکیبی از هر دو نوع استاپدیال و کوکلئار است و ممکن است با پیشرفت بیماری ایجاد شود.
علائم اتواسکلروز:
– کاهش شنوایی پیشرونده
– سرگیجه
– وزوز گوش (تینیتوس)
جراحی تقویت پنجره گوش
افرادی که از **سندرم سومین پنجره متحرک** (مانند دکینسنس کانال نیمدایرهای فوقانی) رنج میبرند، میتوانند جراحی برای ترمیم سوراخ کوچک در گوش داخلی خود انجام دهند. این جراحی با نام **جراحی تقویت پنجره** یا **ترمیم انسداد** شناخته میشود.
آیا جراحی کمشنوایی برای همه مناسب است؟
در حال حاضر، جراحیهای مربوط به کمشنوایی تنها میتوانند انواع خاصی از کاهش شنوایی را اصلاح کنند، در حالی که افراد مبتلا به شایعترین نوع کمشنوایی همچنان با استفاده از سمعکها بیشترین بهره را میبرند. اگر دچار کمشنوایی هستید، برای ارزیابیهای منظم شنوایی به یک متخصص مراقبتهای شنوایی مراجعه کنید.