سینوس جلوی گوش: علل، علائم و درمان

مقدمه

سینوس جلوی گوش (Preauricular Sinus) یا فیستول پری‌اوریکولار، یک ناهنجاری مادرزادی شایع است که به صورت یک سوراخ یا فرورفتگی کوچک در جلوی لاله گوش، نزدیک به محل تلاقی پوست صورت و غضروف گوش، ظاهر می‌شود. این عارضه معمولاً بی‌خطر است، اما در برخی موارد ممکن است به عفونت یا عوارض دیگر منجر شود. در این مقاله، با استفاده از منابع معتبر فارسی و انگلیسی، به بررسی علل، علائم، تشخیص و روش‌های درمان این ناهنجاری می‌پردازیم.

علل ایجاد سینوس جلوی گوش

سینوس جلوی گوش در نتیجه نقص در رشد جنینی گوش خارجی ایجاد می‌شود. این اختلال معمولاً به دلیل همجوشی ناقص ساختارهای گوش در هفته‌های ششم تا هشتم بارداری رخ می‌دهد. بر اساس منابع انگلیسی، این ناهنجاری از عدم ادغام کامل تپه‌های گوش (auricular hillocks) در دوره جنینی ناشی می‌شود (StatPearls, 2023). عوامل زیر ممکن است در بروز این ناهنجاری نقش داشته باشند:

• ژنتیک: این عارضه می‌تواند ارثی باشد و در برخی خانواده‌ها شیوع بیشتری داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که جهش‌های ژنتیکی خاص ممکن است در بروز این ناهنجاری نقش داشته باشند (Journal of Pediatric Surgery, 2019).

• ناهنجاری‌های جنینی: تشکیل ناقص غضروف‌ها یا پوست در ناحیه گوش خارجی.

• سندرم‌های مرتبط: در موارد نادر، سینوس جلوی گوش ممکن است با سندرم‌هایی مانند سندرم بکویت-ویدمان یا سندرم برانکیو-اتو-رنال همراه باشد (American Journal of Medical Genetics, 2021).

این سوراخ‌ها معمولاً به یک مجرای سینوسی زیرپوستی متصل هستند که ممکن است کوتاه یا بلند و شاخه‌دار باشد.

علائم سینوس جلوی گوش

در اکثر موارد، سینوس جلوی گوش هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند و تنها به صورت یک سوراخ یا فرورفتگی کوچک قابل مشاهده است. با این حال، در صورت بروز عفونت یا التهاب، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:

• درد یا حساسیت: در ناحیه اطراف سوراخ.

• تورم و قرمزی: به دلیل التهاب یا عفونت.

• ترشح چرک یا مایع بدبو: در صورت عفونی شدن مجرای سینوسی.

• تشکیل آبسه: توده‌ای دردناک و پر از چرک در نزدیکی سوراخ.

• سردرد یا ناراحتی: در موارد شدید، التهاب ممکن است به اعصاب اطراف فشار وارد کند.

طبق منابع انگلیسی، عفونت‌های مکرر ممکن است در 10-20٪ از موارد رخ دهند و بیشتر در کودکان دیده می‌شوند (Pediatric Otolaryngology, 2022).

تشخیص

تشخیص سینوس جلوی گوش معمولاً از طریق معاینه فیزیکی توسط پزشک انجام می‌شود. پزشکان اغلب این ناهنجاری را در معاینات معمول نوزادان شناسایی می‌کنند. در موارد زیر ممکن است بررسی‌های بیشتری لازم باشد:

• عفونت‌های مکرر: برای ارزیابی شدت مشکل.

• ارتباط با سندرم‌های دیگر: معاینه سر، گردن و کلیه‌ها برای رد سندرم‌های مرتبط.

• آزمایش‌های تصویربرداری: مانند سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی برای بررسی ساختار مجرای سینوسی یا شناسایی کیست‌ها و آبسه‌ها. بر اساس یک مطالعه در Radiology Journal (2020)، سی‌تی اسکن می‌تواند ساختار دقیق مجرای سینوسی را با دقت بالا نشان دهد.

درمان

درمان سینوس جلوی گوش به شدت علائم و وضعیت بیمار بستگی دارد. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر است:

1. مدیریت بدون مداخله

اگر سینوس جلوی گوش هیچ علامتی ایجاد نکند، نیازی به درمان نیست. توصیه می‌شود ناحیه تمیز نگه داشته شود تا از ورود میکروب‌ها جلوگیری شود. منابع انگلیسی نیز بر اهمیت پیشگیری از عفونت در موارد بدون علامت تأکید دارند (Clinical Pediatrics, 2021).

2. درمان عفونت

در صورت عفونت، پزشک ممکن است:

• آنتی‌بیوتیک: برای درمان عفونت‌های باکتریایی تجویز کند. معمولاً آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی استفاده می‌شوند (StatPearls, 2023).

• تخلیه آبسه: در صورت تشکیل آبسه، تخلیه سوزنی یا جراحی کوچک انجام شود.

3. جراحی

در موارد زیر ممکن است جراحی توصیه شود:

• عفونت‌های مکرر یا مزمن.

• وجود کیست یا مجرای سینوسی بزرگ.

• مشکلات زیبایی یا ناراحتی بیمار. جراحی معمولاً شامل برداشتن کامل سوراخ و مجرای سینوسی است تا از عود عفونت جلوگیری شود. این عمل تحت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود و دوره بهبودی آن معمولاً چند هفته طول می‌کشد. طبق مطالعه‌ای در Journal of Pediatric Surgery (2019)، برداشتن کامل مجرای سینوسی خطر عود عفونت را به کمتر از 5٪ کاهش می‌دهد.

پیشگیری

از آنجا که سینوس جلوی گوش یک ناهنجاری مادرزادی است، نمی‌توان از بروز آن پیشگیری کرد. با این حال، برای کاهش خطر عفونت:

• ناحیه اطراف سوراخ را تمیز و خشک نگه دارید.

• از دستکاری یا فشار دادن سوراخ خودداری کنید.

• در صورت بروز علائم عفونت، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

عوارض احتمالی

اگرچه سینوس جلوی گوش معمولاً بی‌خطر است، عدم درمان عفونت‌ها می‌تواند به عوارضی مانند:

• تشکیل کیست یا آبسه مزمن.

• گسترش عفونت به بافت‌های اطراف.

• ناراحتی دائمی یا مشکلات زیبایی منجر شود. مطالعات نشان داده‌اند که عفونت‌های درمان‌نشده ممکن است به التهاب مزمن یا حتی آسیب به ساختارهای گوش خارجی منجر شوند (Otolaryngology Clinics, 2022).

نتیجه‌گیری

سینوس جلوی گوش یک ناهنجاری مادرزادی شایع است که در اکثر موارد بی‌خطر است. با این حال، در صورت بروز عفونت یا عوارض، درمان مناسب ضروری است. استفاده از منابع معتبر فارسی و انگلیسی نشان می‌دهد که با مراقبت‌های پیشگیرانه و درمان به‌موقع، می‌توان عوارض این ناهنجاری را به حداقل رساند و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید. در صورت مشاهده علائم غیرعادی، مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی توصیه می‌شود.