زمانی که صداهای خارجی وزوز گوش را تحریک یا تشدید میکنند
وزوز گوش (شنیدن صدای زنگ در گوش) در واقع شنیدن صدایی خیالی است که منشاء خارجی ندارد. اگر دچار وزوز گوش هستید و احساس میکنید صداهای محیطی شدت آن را تحت تأثیر قرار میدهند، ممکن است نوعی از وزوز به نام “وزوز واکنشی” داشته باشید.
دکتر برایان تیلور، مدیر ارشد شنواییسنجی در شرکت Signia، توضیح میدهد: «وزوز واکنشی نوعی از وزوز است که در پاسخ به صداهای متوسط یا حتی با سطح پایین، در شدت، کیفیت یا زیر و بم تغییر میکند.» این تغییر میتواند از صداهای خیالی کمی بلندتر از حد معمول تا صدای آزاردهنده شدید متغیر باشد. خوشبختانه این تشدید معمولاً موقتی است.
اگر با وزوز واکنشی دست و پنجه نرم میکنید، نفس عمیقی بکشید و ادامه مطلب را بخوانید. ما اطلاعاتی درباره علل این وضعیت و درمانهایی که میتواند کمککننده باشد ارائه خواهیم داد.
علت وزوز واکنشی چیست؟
وزوز واکنشی با صداهای معمولی و روزمره در هر سطح بلندی تحریک میشود. به همین دلیل، جیرجیرکها میتوانند به همان اندازه تأثیرگذار باشند که آژیرهای خودروهای مزاحم.
وزوز واکنشی اغلب با هایپرآکوزیس (حساسیت شدید به صداهای با بلندی کم یا متوسط) همراه است. مطالعهای که در سال ۲۰۲۱ در مجله *Frontiers in Neurology* منتشر شد، نشان داد که ۳۰٪ تا ۵۰٪ از افرادی که وزوز گوش دارند، حساسیت به صدا را نیز تجربه میکنند. افراد مبتلا به هایپرآکوزیس ممکن است صداهای با بلندی کم تا متوسط را ناخوشایند یا حتی دردناک احساس کنند.
مکانیزم فیزیولوژیکی دقیقی که هایپرآکوزیس را به وزوز واکنشی مرتبط میکند، بهطور کامل مشخص نیست؛ اما به نظر میرسد که انسدادهایی که بر سیستم عصبی تأثیر میگذارند، عامل اصلی باشند. دکتر تیلور توضیح میدهد: «مشکل اساسی در هایپرآکوزیس و وزوز واکنشی احتمالاً افزایش مهار یا فعالیت عصبی در پاسخ به محرکهای مختلف است.
شرایط دیگری مانند فونوفوبیا (ترس از صداهای بلند) و میسوفونیا (واکنشهای احساسی یا فیزیولوژیکی به صداهای خاص) نیز ممکن است در این وضعیت نقش داشته باشند. همچون بسیاری از جنبههای وزوز گوش، تحقیقات بیشتری برای تعیین تأثیر این مسائل لازم است.
وزوز واکنشی چه تفاوتی با سایر انواع وزوز گوش دارد؟
برخی افراد هرگز تغییری در صدای وزوزی که میشنوند احساس نمیکنند. بسیاری از افراد مبتلا به این مشکل، به مرور به وزوز گوش عادت کرده و کمتر متوجه آن میشوند. اما اگر دچار وزوز واکنشی باشید، برعکس این اتفاق رخ میدهد و با شنیدن صداهای محرک، وزوز گوش تشدید میشود.
وزوز واکنشی مشابه است، اما با وزوز سوماتیک متفاوت است. وزوز سوماتیک نوعی وزوز گوش است که با حرکات سر یا گردن تحریک میشود.
چه عواملی آن را تحریک میکنند؟
عوامل مختلفی، چه خارجی و چه داخلی، میتوانند بر نحوه درک صدای وزوز گوش تأثیر بگذارند. استرس، دندانقروچه در شب، داروهایی که مصرف میکنید، یا حتی توجه بیشتر به “صدای موجود در گوش” همگی میتوانند نقش داشته باشند.
با این حال، وزوز واکنشی تنها به عنوان وزوزی تعریف میشود که با صداهای معمولی و متوسط تشدید میشود.
وزوز واکنشی چگونه تشخیص داده میشود؟
هیچ آزمایش تصویربرداری یا آزمایشگاهی برای تشخیص وزوز واکنشی وجود ندارد.
مانند سایر انواع وزوز گوش، وزوز واکنشی عمدتاً از طریق شرح علائم بیمار تشخیص داده میشود. برای ارزیابی اینکه آیا وزوز واکنشی دارید، ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی از شما درباره سطح حساسیت به صدا و نوع صداهایی که بیشترین مزاحمت را ایجاد میکنند، سؤال خواهد کرد. ممکن است از پرسشنامهای به نام *شاخص وزوز حساس به صدا* (SSTI) استفاده شود که خودگزارشی از وضعیت بیمار است.
آزمایش *سطح نارضایتی از بلندی صدا* که برای تنظیم سمعکها استفاده میشود نیز ممکن است توصیه شود. به خاطر داشته باشید که این آزمایش ممکن است در برخی افراد موجب تحریک وزوز واکنشی شود. پیش از انجام این آزمایش، با ارائهدهنده خدمات خود درباره نگرانیهای خود صحبت کنید تا ارزش آن در مقابل ریسک احتمالیاش سنجیده شود.
یک متخصص، مانند متخصص گوش و حلق و بینی یا شنواییشناس، وضعیتهای فیزیکی زمینهای را بررسی میکند و میتواند تجمع موم گوش را که ممکن است به جای صداهای خارجی مقصر باشد، پاک کند. همچنین آنها درباره تغییرات در سبک زندگی، مانند مصرف داروی جدیدی که سمی برای شنوایی است و ممکن است موجب افزایش حجم یا تغییر زیر و بم شود، سؤال خواهند کرد.
از آنجایی که وزوز گوش به شدت با کاهش شنوایی مرتبط است، شنوایی شما در طول یک معاینه شنواییسنجی آزمایش خواهد شد.
اطمینان حاصل کنید که به پزشک خود بگویید اگر بهتازگی با یک بیماری جدید، از جمله عفونتهایی مانند بیماری لایم، دیابت یا بیماری تیروئید، تشخیص داده شدهاید. این نوع تغییرات به وزوز واکنشی اختصاصی نیستند، اما ممکن است عوامل خطر را برای برخی افراد تشدید کنند.
درمانها و راهحلهایی که میتوانند کمک کنند
پس از توقف صدای مزاحم، بیشتر مردم ظرف چند دقیقه، ساعت یا روز به صدای پایه وزوز گوش خود بازمیگردند. با این حال، برخی افراد ممکن است برای مدت طولانیتری افزایش حجم صدا را تجربه کنند. فرقی نمیکند که این وضعیت چقدر طول بکشد، حفظ آرامش به شما کمک میکند احساس کنترل داشته باشید.
حفاظت شنوایی
اگر قادر هستید صداهای خاصی که وزوز واکنشی شما را تحریک میکند شناسایی کنید، در صورت امکان از آنها اجتناب کنید. در غیر این صورت، با استفاده از دستگاههای حفاظتی مانند هدفونهای حذف نویز یا گوشگیرهایی که سطح مواجهه شما را کاهش میدهند، آماده باشید.
تنظیمات سمعک
اگر از سمعک استفاده میکنید، با شنواییشناس خود درباره تنظیمات بلندی صدا که برای شما مناسب است صحبت کنید. ورودی صوتی برای حفظ شنوایی بهینه و لذت بردن از زندگی ضروری است. با این حال، بلندی صدای بیش از حد ممکن است وزوز واکنشی را تحریک کند. با تمرین، مطمئناً سطح مناسبی را پیدا خواهید کرد.
درمان صوتی وزوز گوش
درمانهای خانگی وزوز گوش، مانند استفاده از برنامههای حذف صدا، ممکن است برای برخی افراد وزوز واکنشی را تشدید کنند، نه اینکه کمک کنند. در مقابل، درمان صوتی وزوز که با صدا مغز را دوباره آموزش میدهد، ممکن است بسیار مفید باشد.
**درمان مجدد وزوز گوش (TRT)** برای کاهش اکثر انواع وزوز گوش و هایپرآکوزیس مؤثر است. TRT ترکیبی از درمان صوتی و مشاوره است. در طول TRT، شما یک دستگاه پشت گوش خود میزنید که نوع خاصی از صدا را تولید میکند. این کار توجه مغز شما را از صداهای وزوز دور کرده و آنها را خنثی میکند. به مرور زمان، مغز شما یاد میگیرد که این صداهای وزوز واکنشی را نادیده بگیرد و از آنها احساس تهدید نکند.
شما همچنین راهنمایی خواهید شد که واکنش احساسی خود به صداهای محرک خارجی را کاهش دهید. مغز شما یاد میگیرد که این صداها را به اشکال خنثی از محرکها تبدیل کند که شما را تحریک یا آزار نمیدهند. یک مرور گذشته در سال ۲۰۱۵ نشان داد که بهبود واضحی از این درمان میتواند ظرف یک ماه از شروع درمان به دست آید.
اجازه ندهید وزوز واکنشی مانع از رفتن به بیرون و انجام کارهایی شود که دوست دارید. این وضعیت ممکن است قابل درمان نباشد، اما قابل مدیریت است. با رویکرد آزمایش و خطا و نگرش آرام، راهحلهایی را خواهید یافت که تسکیندهنده هستند و شما را در لذت بردن از زندگی نگه میدارند.