داروهای اضطراب معمولاً برای افرادی که با مشکلات سلامت روان مانند اضطراب عمومی یا اختلال هراس زندگی میکنند تجویز میشوند. اما آیا میدانستید که قطع این داروها میتواند به مشکلات شنوایی غیرمنتظرهای منجر شود؟ مهم است که از عواقب ممکن آگاه باشید و قبل از قطع یا ایجاد هرگونه تغییر در برنامه داروییتان، با پزشک خود مشورت کنید.
در ادامه، نگاهی به دو نوع داروهای اضطراب که ممکن است پس از قطع آنها مشکلات شنوایی ایجاد کنند، میاندازیم: بنزودیازپینها و داروهای ضدافسردگی.
ترک بنزودیازپین و وزوز گوش
نکته :
اگر داروی بنزودیازپین (که بهطور معمول بهعنوان “بنزو” شناخته میشود) مصرف میکنید، ممکن است بهعنوان یک علامت ترک، وزوز گوش را تجربه کنید، بهویژه پس از استفاده طولانیمدت یا مکرر. وزوز گوش به صدای زنگ در گوشها اشاره دارد و همچنین ممکن است به صورت صدای سوت، وز وز یا خسخس به گوش برسد.
بنزودیازپینها چیستند؟
این کلاس از داروها برای درمان اضطراب، بهطور معمول بهصورت کوتاهمدت یا در مواقع نیاز برای کاهش علائم اضطراب حاد استفاده میشود. بنزودیازپینها به سرعت اثر میکنند اما اگر بهصورت طولانیمدت استفاده شوند، ممکن است خطراتی از جمله علائم ترک، اضطراب برگشتی و وابستگی به دنبال داشته باشند. آنها بهعنوان اولین گزینه درمان برای اختلال اضطراب عمومی توصیه نمیشوند زیرا داروهای ضدافسردگی مؤثرتر هستند.
علائم ترک:
ترک بنزودیازپینها پس از استفاده مکرر یا طولانیمدت، بهویژه اگر ناگهان مصرف آنها را متوقف کنید یا دوز آن را بهطور ناگهانی کاهش دهید، اتفاق میافتد. اگر شما و ارائهدهنده خدمات بهداشتیتان تصمیم بگیرید که داروی بنزودیازپین دیگر برای شما مناسب نیست، آنها شما را در برنامهای برای کاهش تدریجی آن راهنمایی خواهند کرد.
مثالهایی از بنزودیازپینها عبارتند از:
– آلپرازولام (زاناگز)
– کلونازپام (کلونپین)
– دیازپام (والیوم)
– لورازپام (آتیران)
آنچه تحقیقات نشان میدهد درباره وزوز گوش و “بنزوها”
ادبیات پزشکی شامل چندین گزارش موردی و مطالعات کوچک است که ارتباطی بین ترک بنزودیازپینها و وزوز گوش را توصیف میکند. در یکی از گزارشها، یک مرد 40 ساله پس از قطع مصرف کلونازپام وزوز گوش را تجربه کرد. او این دارو را به مدت 14 سال مصرف کرده بود. پزشک او برنامهای برای کاهش تدریجی دوز دارو به او داد، اما او دوز را سریعتر از آنچه پزشک توصیه کرده بود، کاهش داد. وزوز گوش زمانی که او به دوز بالاتری برگشت، بهبود یافت، اما کاملاً از بین نرفت.
در یک مطالعه در سال 1990 از 63 نفر که در حال کاهش مصرف بنزودیازپینها بودند، نه نفر وزوز گوش را تجربه کردند. این علائم بیشتر پس از توقف بنزودیازپینهای با اثر طولانی (مانند دیازپام) نسبت به داروهای با اثر کوتاه مانند لورازپام و آلپرازولام شایع بود. مطالعهای دیگر روی 12 بیمار نتایج مشابهی را نشان داد و ذکر کرد که وقوع و شدت وزوز گوش با گذشت زمان کاهش مییابد. برخی از افراد وزوز گوش را تا 8 ماه پس از قطع مصرف بنزودیازپینها تجربه کردند.
بازگشت به مصرف بنزودیازپین ممکن است تسکین موقتی از علائم فراهم کند، اما تضمینی برای حذف کامل آنها نیست. زمان دقیق وزوز گوش مرتبط با ترک بنزودیازپینها نامشخص است، اما بعید به نظر میرسد که دائمی باشد. برنامه کاهش تدریجی مهم است تا از وزوز گوش ناشی از مصرف دارو جلوگیری شود.
جالب است که بنزودیازپینها بهطور تاریخی برای درمان وزوز گوش تجویز شدهاند. در گذشته، تصور میشد که آنها میتوانند در مسدود کردن تحریک بیش از حد عصبهای مرتبط مؤثر باشند. با این حال، مطالعات به این نتیجه رسیدند که بنزودیازپینها برای وزوز گوش مفید نیستند و ممکن است مانع از سازگاری مغز فرد با این وضعیت شوند.
سندرم ترک داروهای ضدافسردگی و وزوز گوش
نکته :
گرچه شایع نیست، وزوز گوش در ارتباط با ترک داروهای ضدافسردگی گزارش شده است. بیشتر گزارشها آغاز وزوز گوش را پس از قطع ناگهانی داروهای ضدافسردگی (مانند ونلافاکسین یا سرترالین) توصیف میکنند. وزوز گوش به سرعت پس از شروع مجدد داروهای ضدافسردگی بهبود مییابد.
داروهای ضدافسردگی چیستند؟
داروهای ضدافسردگی معمولاً برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده میشوند. این داروها معمولاً حدود یک هفته زمان میبرند تا اثر کنند و دو تا سه هفته دیگر برای رسیدن به اثر کامل نیاز دارند. درمان معمولاً به مدت حداقل 6 تا 12 ماه ادامه مییابد. داروهای ضدافسردگی ستون فقرات درمان هستند و روزانه مصرف میشوند تا به کنترل علائم اضطراب کمک کنند.
چندین زیرگروه از داروهای ضدافسردگی وجود دارد، مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، مهارکنندههای بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs) و مهارکنندههای بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین. داروهایی که بر روی سروتونین تأثیر میگذارند، به نظر میرسد که احتمال بروز علائم ترک را بیشتر میکنند.
علائم ترک چیستند؟
گروه علائمی که پس از قطع داروهای ضدافسردگی بروز میکند بهعنوان سندرم قطع داروهای ضدافسردگی (ADS) شناخته میشود. ADS در عرض 1 تا 10 روز پس از قطع داروی ضدافسردگی شروع میشود و معمولاً در عرض چند هفته بهبود مییابد، اگرچه برخی از علائم ممکن است در برخی موارد تا یک سال ادامه داشته باشد. علائم رایج ADS شامل دردهای بدنی، بیخوابی، تهوع، احساس سوزش، سوزن سوزن شدن یا “شوک”، اضطراب، تحریکپذیری و مشکلات تعادل از جمله سرگیجه و چرخش است.
گزینههای اولیه داروهای ضدافسردگی برای درمان اختلال اضطراب عمومی شامل موارد زیر است:
مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs):
– اگزیتالوپرام (لکساپرو)
– فلوکستین (پروزاک)
– پاروکستین (پاکسیل)
– سرترالین (زولوفت)
مهارکنندههای بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs):
– ونلافاکسین (اِفِکسور XR)
– دولوکستین (سیمبالتا)
اگر این داروها مؤثر نباشند، ارائهدهندگان خدمات بهداشتی ممکن است داروی ضدافسردگی دوم، مانند آمیتریپتیلین (الاویل) یا نورتریپتیلین (پاملور) را توصیه کنند.
ارتباط سلامت روان و شنوایی
ادبیات پزشکی تأیید میکند که مشکلات سلامت روان مانند اضطراب در میان افراد با کاهش شنوایی و وزوز گوش شایع است. ما میدانیم که کاهش شنوایی و وزوز گوش مرتبط با افزایش فشار روانی هستند که به اضطراب یا افسردگی منجر میشوند.
طبق یک مطالعه مقایسهای، در افرادی که ایمپلنتهای حلزونی دارند، آنهایی که وزوز گوش دارند بیشتر احتمال دارد که اضطراب و افسردگی را تجربه کنند نسبت به کسانی که وزوز گوش ندارند.
این یافتهها چندان تعجبآور نیستند، زیرا انزوای اجتماعی و تنهایی ممکن است زمانی که کاهش شنوایی درمان نشود، ایجاد شود. جالب است که اضطراب خود نیز با افزایش خطر کاهش شنوایی مرتبط است. یک مطالعه در سال 2015 ارتباط بین اختلال اضطرابی و کاهش شنوایی حسی-عصبی ناگهانی (SSHL) را با استفاده از یک پایگاه داده مبتنی بر جمعیت در تایوان بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که بیماران مبتلا به SSHL بیشتر احتمال دارد که دارای تشخیص قبلی از اختلال اضطرابی باشند در مقایسه با گروه کنترل که SSHL نداشتند. این ارتباط بهویژه در افرادی که زیر 44 سال بودند، بسیار واضحتر بود.
برای تعیین دلایل وجود این ارتباط، تحقیقات بیشتری لازم است، اما یکی از احتمالات میتواند به داروهای اضطراب مربوط باشد—بهطور خاص، انتخاب برای قطع مصرف آنها.